Fot. Mikołaj Sobczak (arch. portEl)

Po wyborach samorządowych w elbląskiej Radzie Miejskiej pojawią się nowe postaci. Analizujemy, jak wypadli radni ósmej kadencji ubiegający się o reelekcję oraz kandydaci na prezydenta Elbląga.

Materiał powstał w ramach projektu Stowarzyszenia Gazet Lokalnych „Audytor wyborczy sieci mediów lokalnych”, realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Funduszy Norweskich.

Michał Missan, kandydat Koalicji Obywatelskiej wygrał pierwszą turę wyborów na prezydenta Elbląga. Na byłego wiceprezydenta zagłosowało 17 146 wyborców (44,36 proc.). Warto ten wynik skonfrontować z poparciem w wyborach prezydenckich w 2018 r. Wówczas kandydat Koalicji Obywatelskiej zajął trzecie miejsce (za Witoldem Wróblewskim i Jerzym Wilkiem) z wynikiem 8473 głosów, co wówczas przełożyło się na poparcie 19,32 proc. W 2024 r. Witold Wróblewski nie startował i poparł „swojego” wiceprezydenta. Czy to poparcie miało znaczenie?

W 2018 r. Witold Wróblewski w pierwszej turze uzyskał 21 394 (48,78 proc.). Wybory to nie jest prosta matematyka. Na wykresie poniżej przedstawiamy zestawienie wyników Michała Missana i Witolda Wróblewskiego w 2018 i 2024 r.

Warto też zwrócić uwagę na zależność pomiędzy liczbą głosów oddanych na Michała Missana i komitetów go popierających. Kandydaci na radnych Koalicji Obywatelskiej zdobyli w 2024 r. 17 504 głosów, niemal tyle samo, co ich kandydat na prezydenta. Komitet Wyborczy Wyborców „Tak dla Elbląga”, który nie wystawił swojego kandydata na prezydenta i poparł Michała Missana, uzyskał poparcie 2 666 wyborców. Poparcie dla komitetu, którego politycznym patronem był ustępujący prezydent Witold Wróblewski, nie przeniosło się na wzrost poparcia dla Michała Missana. Na poniższym wykresie przedstawiamy zestawienie wyników Michała Missana i komitetów go popierających.

Drugie miejsce i „awans” do drugiej tury wyborów prezydenckich wywalczył Andrzej Śliwka kandydujący z Prawa i Sprawiedliwości. Poparło go 13 408 mieszkańców, co stanowi 34,69 proc. głosów. Poseł w 2018 r. nie startował, wówczas kandydatem PiS był Jerzy Wilk. Warto jednak porównać poparcie Andrzeja Śliwki z ubiegłorocznym wynikiem, jaki uzyskał tylko w Elblągu w wyborach do Sejmu. W obu przypadkach kandydat PiS zwiększył swoje poparcie.

Kandydaci na radnych z Prawa i Sprawiedliwości zdobyli 11 935 głosów – mniej niż Andrzej Śliwka jako kandydat na prezydenta. Na poniższym wykresie przedstawiamy zestawienie wyników kandydatów Prawa i Sprawiedliwości.

Ostatnie miejsce na podium wywalczył Paweł Rodziewicz, startujący z własnego komitetu wyborczego „Nowy Elbląg”. Na rzecznika praw konsumenta oddało głos 4999 mieszkańców Elbląga, kandydaci na radnych z jego komitetu uzyskali poparcie 3861 wyborców. Podobnie jak Andrzej Śliwka, Paweł Rodziewicz „wyszedł” poza wyborców swojej listy. W tym miejscu warto wrócić do komitetu „Tak dla Elbląga” i porównać jego poparcie z różnicą pomiędzy wynikami Andrzeja Śliwki i listami kandydatów PiS oraz analogicznie Pawła Rodziewicza i listami kandydatów Nowego Elbląga.

Różnica pomiędzy wynikiem Andrzeja Śliwki zdobytym w wyborach prezydenckich, a całkowitym wynikiem kandydatów Prawa i Sprawiedliwości wynosi 1473 głosy. Analogiczna różnica pomiędzy Pawłem Rodziewiczem i kandydatami Nowego Elbląga wyniosła 1138 głosów. Kiedy zsumujemy te liczby wyjdzie nam 2611 głosów. Niemal dokładnie tyle samo ile wynosi poparcie dla kandydatów na radnych „Tak dla Elbląga” – 2666. Zbadanie na kogo w wyborach prezydenckich oddali głos wyborcy „Tak dla Elbląga” wymagałoby bardziej dokładnych badań. Zbieżność liczb prowokuje jednak do zadawania pytań.

Kolejny kandydat na prezydenta Sławomir Malinowski zdobył poparcie 2092 mieszkańców, jego komitet Razem dla Elbląga – 1418 osób. Na Stefana Rembelskiego zagłosowało 1007 wyborców (2,61 proc.) , jego komitet „Mega Elbląg” zdobył poparcie 948 głosów.

Kandydaci

Bezapelacyjnym zwycięzcą wyborów do Rady Miejskiej jest Koalicja Obywatelska, która obsadzi 15 miejsc. KO zdobyła poparcie 17 504 mieszkańców (45,66 proc.), w porównaniu z wyborami w 2018 r. komitet zanotował wzrost o 3631 głosów. Ponad pięć lat temu na KO zagłosowało 13 873 osoby (32,08 proc.) W poniższej tabeli przedstawiamy porównanie wyników radnych KO, którzy ubiegali się o reelekcję.

Imię i nazwisko	Liczba głosówWybory w 2024 r.	Liczba głosówWybory w 2018 r.
Małgorzata Adamowicz	1993 (nr 1 na liście, okręg 2)	958 (nr 2 na liście, okręg 2)
Antoni Czyżyk	1366 (nr 1 na liście. Okręg 4)	1253 (nr 1 na liście, okręg 4)
Marek Kamm (nie uzyskał reelekcji)	301 (nr 2 na liście, okręg 4)	251 (nr 7 na liście, okręg 4)
Wojciech Karpiński	509 (nr 2 na liście, okręg 3)	736 (nr 2 na liście, okręg 3)
Irena Sokołowska	1234 (nr 1 na liście, okręg 3)	943 (nr 1 na liście, okręg 3)
Juliusz Dziewałtowski – Gintowt (nie uzyskał reelekcji)	255 (nr 6 na liście, okręg 1)	236 (nr 4 na liście, okręg 1)
Michał Missan	1759 (nr 1 na liście, okręg 5)	1283 (nr 1 na liście; okręg 1)

Drugim komitetem, który wprowadził swoich radnych do Rady Miejskiej jest Prawo i Sprawiedliwość, na który zagłosowało 11 935 osób (31,14 proc.). W porównaniu z wyborami z 2018 r. kandydaci na radnych zdobyli 12 964 głosów (29,98 proc.). Wynik wyborów pozwolił Prawu i Sprawiedliwości na wprowadzenie 10 radnych. W poniższej tabeli przedstawiamy wyniki radnych PiS, którzy ubiegali się o reelekcję.

Imię i nazwisko	Liczba głosówWybory w 2024 r.	Liczba głosówWybory w 2018 r.
Janusz Hajdukowski (nie uzyskał reelekcji)	133 (nr 4 na liście, okręg 2)	1055 (nr 2 na liście, okręg 2)
Jolanta Janowska	773 (nr 2 na liście, okręg 2)	826 (nr 2 na liście, okręg 2)
Paweł Kowszyński	1266 (nr 1 na liście, okręg 3)	709 (nr 2 na liście, okręg 5)
Jolanta Lisewska	1079 (nr 1 na liście, okręg 4)	1045 (nr 1 na liście, okręg 4)
Marek Pruszak	1500 (nr 1 na liście, okręg 5)	1034 (nr 1 na liście, okręg 5)
Rafał Traks	1319 (nr 1 na liście, okręg 1)	898 (nr 1 na liście, okręg 1)
Elżbieta Banasiewicz	335 (nr 3 na liście, okręg 3)	250 (nr 5 na liście, okręg 3)

Klęską zakończyły się wybory dla tych radnych, którzy zdecydowali się powalczyć o reelekcję w barwach pozostałych komitetów. Nikt z nich nie uzyskał reelekcji. Poniżej prezentujemy ich poparcie w 2024 r. i w 2018 r.

Imię i nazwisko	Liczba głosówWybory w 2024 r.	Liczba głosówWybory w 2018 r.
Marek Burkhardt	138 (Tak dla Elbląga, nr 2 na liście, okręg 4)	417 (KWW Witolda Wróblewskiego, nr 2 na liście, okręg 4)
Monika Dwojakowska	482 (Nowy Elbląg, nr 1 na liście, okręg 4)	142 (KWW Witolda Wróblewskiego, nr 5 na liście, okręg 4)
Paweł Fedorczyk	70 (Tak dla Elbląga, nr 1 na liście, okręg 4)	415 (PiS, nr 2 na liście, okręg 3)
Krzysztof Konert	190 (Tak dla Elbląga, nr 1 na liście, okręg 5)	719 (KWW Witolda Wróblewskiego, nr 1, okręg 2)
Andrzej Tomczyński	189 (Tak dla Elbląga, nr 2 na liście, okręg 5)	366 (SLD, nr 2 na liście, okręg 5)
Krystyna Urbaniak	60 (Tak dla Elbląga, nr 2 na liście, okręg 1)	132 (KWW Witolda Wróblewskiego, nr 2 na liście, okręg 1)

W nowej Radzie Miejskiej znajdzie się miejsce dla 12 debiutantów. Liczba ta może wzrosnąć do 13, jeżeli w drugiej turze wyborów prezydenckich wygra Michał Missan i swoje miejsce w radzie zwolni dla Wioletty Stępczyńskiej. Wśród nowych radnych jest 7 kobiet i 5 mężczyzn. Może być 8 kobiet w przypadku zwycięstwa wyborczego Michała Missana. Bardziej sfeminizowany będzie klub Koalicji Obywatelskiej, w którym będzie 9 (lub 10) kobiet. Poniżej 30. roku życia będzie pięciu radnych (dwóch z Koalicji Obywatelskiej i trzech z Prawa i Sprawiedliwości. Powyżej 65 lat ma dwoje radnych z Koalicji Obywatelskiej.

Z wyników można wyciągnąć wniosek, że wybory w Elblągu były skrajnie upartyjnione. Mandaty w Radzie Miejskiej uzyskały jedynie dwa ogólnopolskie komitety, które prowadziły najbardziej widoczną kampanię. Potwierdziła się hipoteza, że do wygrania wyborów najbardziej potrzebne są pieniądze, aby pokazać potencjalnym wyborcom twarz kandydata. Warto też zwrócić uwagę na fakt, że najwięcej głosów zarówno na listach Koalicji Obywatelskiej, jak i Prawa i Sprawiedliwości zdobyli liderzy i liderki listy, dostając sowitą (w porównaniu z kandydatami z dalszych miejsc) premię.

Najwięcej głosów wśród kandydatów na radnych, którzy zdobyli mandat zdobyła Grażyna Kluge – liderka listy Koalicji Obywatelskiej o okręgu nr 1. Na kandydatkę zagłosowało 2091 wyborców, co stanowi 26,85 proc. oddanych w tym okręgu na wszystkich kandydatów. Z najmniejszą liczbą głosów do Rady wejdzie Kamil Zdziech, drugi na liście Prawa i Sprawiedliwości w okręgu nr 5, który uzyskał poparcie 253 wyborców.

Jednocześnie wyjaśniamy, że zgodnie z obowiązującą ordynacją wyborczą w wyborach do rady Miejskiej w Elblągu, najpierw wskazujemy listę, a dopiero w drugiej kolejności kandydata na tej liście, który ma uzyskać z niej mandat.

Największe poparcie spośród kandydatów, którzy nie zdobyli mandatu zdobył Paweł Rodziewicz – lider listy Nowego Elbląga w okręgu 1, który uzyskał 657 głosów. Niestety, Nowy Elbląg nie zdobył wystarczającej liczby głosów, aby zdobyć choć jeden mandat.

SM

Link do tekstu: Nie ma miejsca dla trzeciego portel.pl