W niemal każdej części kraju pojawiają się doniesienia o komitetach, które „podszywają się” pod inne, bardziej popularne partie, inicjatywy oraz ruchy społeczne. Tak było m.in. podczas październikowych wyborów parlamentarnych, gdy pro-pisowscy Bezpartyjni Samorządowcy sugerowali swoje powiązania z Piotrem Krzystkiem, liderem – w teorii także bezpartyjnej – Ogólnopolskiej Koalicji Samorządowej. OK Samorząd znów znalazł się w podobnej sytuacji. Tyle, że tym razem to on zdaje się być prowodyrem całego zamieszania

Materiał powstał w ramach projektu Stowarzyszenia Gazet Lokalnych „Audytor wyborczy sieci mediów lokalnych”, realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Funduszy Norweskich.

– Gdy będziecie o nas pisać, to proszę podać dokładną nazwę całego komitetu – zwrócił naszą uwagę Marcin Pisanko, pełnomocnik wyborczy KWW Powiatowa Inicjatywa Samorządowa OK Samorząd.

To komitet związany z Piotrem Krzystkiem, prezydentem Szczecina. Logo „OK Samorząd” dostrzec można nie tylko przy szczecińskich kandydatach, ale również tych, którzy startują do samorządów ościennych gmin i sześciu rad powiatowych.

W pięciu z nich (pow. choszczeński, goleniowski, myśliborski, pyrzycki, stargardzki) nazwy są ujednolicone, takie same jak do Sejmiku Wojewódzkiego, czy Rady Miasta Szczecina: „KW Komitet Samorządowy OK Samorząd”. Tylko w powiecie gryfińskim w szyldzie znajduje się „KWW Powiatowa Inicjatywa Samorządowa OK Samorząd”.

– Podczas rejestracji list pojawiły się pewne perturbacje. Ostatecznie idziemy razem do wyborów, ale wówczas nie chcieliśmy ryzykować. Zarejestrowaliśmy się samodzielnie, pod własną nazwę, choć związaną z OK Samorząd, która też znalazła się w naszym szyldzie – wyjaśnia nam Marcin Pisanko.

„Inicjatyw Samorządowych jest tysiące”

Użycie członu „Powiatowa Inicjatywa Samorządowa” może jawić się jako sprytna zagrywka, albo jak twierdzi wielu naszych rozmówców: „nieczyste zagranie”, mające dostarczyć nowemu komitetowi „cudzych głosów”. W kwietniowych wyborach do powiatu gryfińskiego startuje bowiem również KWW Inicjatywa Samorządowa, komitet o wieloletniej renomie. Jego liderem jest Wojciech Konarski, starosta gryfiński rządzący powiatem nieprzerwanie od 2006 roku.

– Inicjatyw Samorządowych jest pełno. Tysiące w całym kraju. Nie dopatrywałbym się w tym względzie podobieństw, ani żadnej celowości – mówi Marcin Pisanko, którego zapytaliśmy, czy celem nie było „podszycie się” pod obóz starosty.

Odesłał nas do filmiku, który znajduje się na stronie jego komitetu na Facebooku. Mieści się pod nazwą:

„KWW Powiatowa Inicjatywa Samorządowa”. Bez „OK Samorząd”, którego logo dostrzec można dopiero po kliknięciu w zdjęcie profilowe i w lakonicznym opisie. Nie pada również w 56-sekundowym nagraniu promocyjnym, znajdującym się na górze strony.

– Witam państwa. Nazywam się Marcin Pisanko. Jestem liderem nowego, pierwszego od wielu lat niezależnego, bezpartyjnego komitetu wyborczego wyborców o nazwie „Powiatowa Inicjatywa Samorządowa”, startującego w wyborach do Rady Powiatu Gryfińskiego – słyszymy w nagraniu, w którym lider odcina się od jakichkolwiek powiązań partyjnych i związków z dotychczasowymi „elitami władzy”.

To nie do końca prawda. Na listach KWW PIS OK Samorząd znajduje się m.in. radny poprzedniej kadencji z ramienia Lewicy (która w tym roku nie zdołała stworzyć listy). Sam Pisanko jest natomiast wiceburmistrzem Chojny. Wątek ten wróci zresztą w dalszej części tekstu.

„Nabrała się” też GW

– Nie mam nic wspólnego z tym komitetem i nie chcę odnosić się do jego działalności – powiedział nam starosta Wojciech Konarski.

Jak zaakcentował, dla niego oraz jego koleżanek i kolegów z KWW Inicjatywy Samorządowej najważniejsi są wyborcy, mieszkańcy regionu. Dlatego nie skomentował zaistniałej sytuacji, nie chcąc, aby w jakikolwiek sposób zestawiać go z „Powiatową Inicjatywą Samorządową”.

To zrozumiałe, zwłaszcza w kontekście ostatnich wydarzeń. 23 marca miał miejsce szeroko opisywany, także w tym wydaniu gazety, samochodowy rajd mieszkańca Gryfina, który okazał sie kandydatem do rady powiatu.

– Chcielibyśmy podkreślić, że nasz komitet nie ponosi odpowiedzialności za zdarzenie, które miało miejsce z udziałem jednego z naszych kandydatów do rady. Jesteśmy niezależnym komitetem, a zdarzenie to miało miejsce poza naszym zakresem działania – napisał w oświadczeniu prasowym Marcin Pisanko, podpisując się jako pełnomocnik wyborczy KWW Powiatowa Inicjatywa Samorządowa.

Bez „OK Samorząd”. Tej „drobnej subtelności” nie wyłapała nie tylko Chojna24. Uwagi nie zwróciła też szczecińska Gazeta Wyborcza, która opisując sprawę pominęła drugi człon nazwy komitetu.  W świat poszła więc informacja o pijanym kandydacie z Powiatowej Inicjatywy Samorządowej, bez wzmianki o „OK Samorząd”.

Zdarzenie z 23 marca wywołało też dezorientację w samym Gryfinie. Gdy rozeszło się, że chodzi o kandydata tego komitetu, gryfińscy wyborcy, za pośrednictwem mediów społecznościowych, zaczęli zadawać pytania Rafałowi Gudze. To założyciel Gryfińskiej Koalicji Samorządowej (kwiecień 2023 r.),  przewodniczący Rady Miejskiej ostatniej kadencji, kandydat KW Koalicja Samorządowa OK Samorząd na urząd burmistrza.

– Odpowiada, jako osoba upoważniona przez pełnomocnika swojego Komitetu i odpowiedzialna za rejestrację list. Wśród kandydatów na radnych KW Koalicja Samorządowa OK Samorząd, z ramienia którego startuję na stanowisko burmistrza, nie ma osoby, o której mowa – napisał w komentarzu, odnosząc się do kandydata zatrzymanego przez policję.

Miał prawo odpowiedzieć w ten sposób, gdyż KWW Powiatowa Inicjatywa Samorządowa OK Samorząd, to w praktyce osobny komitet, zarejestrowany osobno. Brak publicznego odniesienia się do tej sprawy wywoływało jednak nierozumienie u pytających, którzy widząc znaczek „OK Samorząd”, sądzili iż zatrzymany kandydat „był od Gugi”. Tym bardziej, że widać go na zdjęciach w „drużynie Rafała Gugi”, gdy na gryfińskim nabrzeżu ogłaszał swój start na najważniejszy urząd w gminie.

Jest też trzecia inicjatywa!

Skoro „inicjatyw samorządowych jest tysiące”, w tym jedna w powiecie gryfińskim, czy nie warto byłoby zdecydować się na nazwę, która wyróżni komitet i pomoże go odróżnić? Marcin Pisanko odesłał nas do filmiku „wyjaśniającego” z 27 lutego 2024 r.

– Jeśli idziemy do powiatu, to musi być „powiatowa”. Jeśli jest inicjatywa grupy osób, to jest „inicjatywa”. Jeśli do samorządu, jest „samorząd”. Razem daje nam nazwę komitetu „Powiatowa Inicjatywa Samorządowa” – pada w cytowanym nagraniu.

Na dyskusję o synonimach zawsze jest czas i miejsce, lecz na kilka dni przed wyborami, gdy nazwy nie ulegną już zmianie, lepiej skupić się na edukacji społecznej. Realia są bowiem takie, że istnieją dwa komitety o bliźniaczych niemal nazwach, co może prowadzić do pomyłek u osób mniej zorientowanych w „wyborczych zawiłościach”.

 Jest to tym bardziej możliwe, że zarówno Pisanko, jak i Konarski startują z tego samego terenu. Obaj są liderami list w okręgu nr 3, obejmującym gminy Cedynia, Trzcińsko-Zdrój, Chojna. Zamieszanie w opisywanym miejscu może być tym większe, że zarejestrowana została tam również… trzecia inicjatywa samorządowa. „Chojeńska”, której liderką jest Barbara Rawecka. Od 2018 roku rządzi gminą Chojna, wcześniej była m.in. radną powiatową i sekretarzem powiatu, z nadania… Wojciecha Konarskiego.

Mogłoby to sugerować trwającą współpracę, lecz jest inaczej. Choć sami zainteresowani nie komentują sprawy publicznie, w ostatnich latach ich drogi polityczne rozeszły się, a zrozumienie jest o wiele mniejsze.

Obrazuje to przykład z trwającej kampanii. Po blisko trzyipółletniej przerwie B. Rawecka reaktywowała konto na Facebooku (od października 2020 do lutego 2024 nie ukazał się na nim ani jeden wpis). Po wejściu na profil komitetu widać zdjęcie kandydatki i nazwę… KWW Inicjatywa Samorządowa. Dopiero w nawiasie obok dopisano, że mowa o „Chojeńskiej”.

– Dlatego wezwałem pełnomocnika tego komitetu do zmiany nazwy lub zaprzestania umieszczania  materiałów. W podobnej sprawie w 2018 roku sąd zakazał takie praktyki – mówi Wojciech Konarski.

Nie jest jednak tak, że każda z trzech opisanych inicjatyw stoi do siebie w opozycji. Marcin Pisanko, czyli lider Powiatowej Inicjatywy Samorządowej OK Samorząd, jest bowiem jednocześnie wiceburmistrzem gminy Chojna, a więc zastępcą Barbary Raweckiej z Chojeńskiej Inicjatywy Samorządowej.

Grzegorz Racinowski

Link do tekstu: Która Inicjatywa Samorządowa jest OK? Sprytna zagrywka, czy nieczyste zagranie? Gazeta Gryfińska