4522 radomszczan w wieku 20-29 lat oraz 13.373 w wieku 60+. Trzy razy więcej. Już wiecie, kto zdecyduje o wyniku wyborów?

Materiał powstał w ramach projektu Stowarzyszenia Gazet Lokalnych „Audytor wyborczy sieci mediów lokalnych”, realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Funduszy Norweskich.

Jeszcze dwie, trzy kampanie temu temat młodych był w polityce wszechobecny. Czy to kampania do parlamentu, czy na prezydenta Polski, czy samorządowa – kandydaci sypali jak z rękawa pomysłami skierowanymi bezpośrednio do tej grupy. Mieszkania dla młodych, praca dla młodych, ulgi dla młodych, preferencje dla młodych – byli w kampanii ważni i trzeba było się bić o ich głosy.

W tym roku jest inaczej. Pojawiają się oferty dla młodego elektoratu, ale mimochodem, już nie są motorami kampanii. Cóż takiego się zmieniło? Młodzi gremialnie przestali chodzić na wybory? Dane tego nie potwierdzają, ta grupa zawsze stawiała się przy urnach w mniejszej liczbie. To jest prawidłowość. Dopiero z wiekiem, rodziną, pracą, stabilizacją, rośnie zainteresowanie sprawami społecznymi.

Czyli co, sztaby nie mają pomysłów? Nie tu leży przyczyna. Politycy dokładnie przeanalizowali dane demograficzne. A te mogą być dla niektórych szokujące.

Najpierw Polska

Weźmy dwie grupy, które łatwo i precyzyjnie wyodrębnić z danych Głównego Urzędu Statystycznego. Pierwsza to osoby młode, w wieku 20-29 lat. Zwykle bez rodziny, część jeszcze się uczy, dopiero wchodzą na rynek pracy. Druga to osoby 60+. Albo już emeryci, albo zbliżają się wieku emerytalnego.

Porównajmy te pule w latach wyborczych (gdy przeprowadzano wybory do Sejmu).

W 1997 roku osób w wieku 20-29 było w Polsce 5,6 mln. Osób 60+ – 6,3 mln. Różnica niewielka. Obie grupy z racji porównywalnej wielkości tak samo politycznie istotne. W 2001 i 2005 roku niewiele się zmieniło: grupy miały 6 mln i 6,5 mln, a w 2005 – 6,4 i 6,6 mln. Jeszcze w 2007 roku, gdy PiS tracił władzę w przedterminowych wyborach, młodych było 6,4 mln, a starszych 6,9 mln.

Wszystko zaczęło się rozjeżdżać w 2011 roku. Liczba młodych spadła do 6,1 mln, a starszych wzrosła do 7,6 mln. Potem trend błyskawicznie przyspieszył. W wyborach 2015 roku młodych w wieku 20-29 było już tylko 5,2 mln, w 2019 – 4,5 mln, a dziś jest 3,9 mln. Grupa osób 60+ powiększała się za to błyskawicznie – w 2015 roku to 8,8 mln, w 2019 – 9,7 mln, a dziś 9,8 mln. Czyli 4,5 mln młodych kontra 9,8 mln starszych. Jeden do dwóch.

Skąd ten rozjazd? Po pierwsze – demografia, po drugie – emigracja. Na emeryturę przechodziło pokolenie powojennego wyżu demograficznego. Z racji spadającej już w latach 90. liczby urodzeń dziś grupa osób młodych jest dużo niższa. Z drugiej strony ci, którzy wyjechali za granicę po wejściu do Unii Europejskiej, zaczęli regulować swój status i znikać z polskich meldunków.

Teraz Radomsko

Trudno o dane historyczne z podziałem na grupy wiekowe, ale przeanalizowaliśmy dane obecne, z 2021 roku (ostatnie pełne). W Radomsku mieszkało 2041 osób w wieku 20-24 lata oraz 2481 w wieku 25-29. To daje w grupie 20-29 – 4522 osoby. W puli 60+ wszystkich radomszczan jest 13.373. W poszczególnych przedziałach wiekowych wygląda to tak:  60-64: 3314 osób  65-69: 3340 osób  70-74: 2838 osób  75-80: 1628 osób  80-84: 1234 osoby  85+: 1019 osób.

Teraz nałóżmy na to informacje dotyczące mobilizacji elektoratów. Dane pokazują, że ten starszy jest bardziej wyborczo aktywny.

W wyborach parlamentarnych w 2019 roku w grupie 60+ Prawo i Sprawiedliwość miało 55,6 procent poparcia. Koalicja Obywatelska 25,3 procent, SLD – 10 proc., PSL – 7,4, a Konfederacja 1,1. W grupie 18-29 na PiS głosowało 26,2 proc. osób, na KO – 24, Konfederację 20,2, SLD – 17,7, a PSL – 10,3.

Politycy nie dlatego nie zajmują się młodymi w kampanii, że nie mają dla nich oferty, tylko dlatego, że maleje jej znaczenie polityczne. Zajmują się starszymi oraz grupą największą, która ma decydujący wpływ na wynik – 30-60 lat. W Radomsku wynosi ona 18.909 osób.

Autor: Janusz Kucharski

Link do tekstu: Demografia wyborcza: Młodych nie ma, 15 października zdecydują starsi Gazeta Radomszczańska